به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، دکتر فریدون عزیزی امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه در وزارت بهداشت، که به مناسبت روز جهانی تیروئید برگزار شد، در پاسخ به پرسش خبرنگار تسنیم درباره آمار شیوع سرطان تیروئید در کشور اظهار کرد: پنج تا 10 نفر به ازای هر یک میلیون نفر جمعیت در کشور به سرطان تیروئید مبتلا می‌شوند که نشان می‌دهد شیوع این بیماری بالا نیست.
وی افزود: گره‌های تیروئیدی شیوع بالایی دارند اما همه آن‌ها بدخیم نیستند. در صورتی که گره تیروئید قابل لمس باشد و بیش از یک سانتی‌متر قطر داشته باشد، توصیه می‌شود سونوگرافی انجام شود.
رئیس پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم اضافه کرد: کم‌کاری تیروئید یکی از شایع‌ترین بیماری‌های تیروئیدی است که در آن ترشح هورمون‌های تیروئیدی کاهش می‌یابد. اگر این وضعیت هنگام تولد رخ دهد، به آن کم‌کاری مادرزادی تیروئید گفته می‌شود. پایش اختلالات تیروئیدی از سال 1368 در تهران و اصفهان آغاز شده است و از سال 1383، گرفتن یک قطره خون از پاشنه پای نوزادان 3 تا 5 روزه و ارسال آن به آزمایشگاه برای بررسی هورمون TSH (هورمون محرک تیروئید) انجام می‌شود. این اقدام باعث شده است که 99 درصد نوزادانی که در کشور ما متولد می‌شوند، از این نظر غربالگری شوند.
وی افزود: مطالعات نشان‌دهنده شیوع حدود 12 درصدی کم‌کاری تیروئید و حدود یک درصدی پرکاری تیروئید در جامعه هستند.
عزیزی با اشاره به وجود 580 فوق‌تخصص غدد در کشور گفت: این متخصصان در تمام استان‌های کشور حضور دارند و کشور ما در زمینه اقدامات علمی در این حوزه، رتبه دهم جهانی را به خود اختصاص داده است.
وی با اشاره به نقش کمبود ید در بروز مشکلات تیروئیدی نظیر گواتر تصریح کرد: ید‌رسانی در کشور اهمیت بالایی دارد و در این زمینه با چالش‌هایی در ایران مواجه هستیم. مهم‌ترین عارضه کمبود ید در نوزادان و شیرخواران، آسیب برگشت‌ناپذیر مغزی و عقب‌ماندگی ذهنی است. رشد و نمو مغز نوزادان، شیرخواران و کودکان در طول دو سال اول زندگی، وابسته به ید و هورمون‌های تیروئیدی است.
وی افزود: کمبود ید در افراد منجر به بروز گواتر می‌شود که با توده‌ای در جلوی گردن شناخته می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تأکید کرد: متأسفانه به‌دلیل استفاده برخی خانواده‌ها از نمک‌های سنتی و نمک‌های دریا، میانگین میزان ید در ادرار نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است.
وی با هشدار نسبت به مصرف نمک‌های غیریُددار گفت: متأسفانه در برخی مراکز تفریحی، نمک‌های غیراستاندارد به افراد داده می‌شود، و یا از نمک‌های رنگی و نمک دریا استفاده می‌گردد که هیچ‌کدام حاوی یُد نیستند. متأسفانه خانواده‌هایی که این نوع نمک‌ها را مصرف می‌کنند، به خود، فرزندان و به‌ویژه در موارد بارداری، به جنین و نوزادان ظلم می‌کنند، چرا که یُد ماده‌ای حیاتی برای رشد مغز است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تأکید کرد: پس از اجرای برنامه یُد‌رسانی در کشور، محاسبات نشان داده است که از بروز 30 میلیون مورد گواتر در نوزادان پیشگیری شده، 90 میلیون واحد به ضریب هوشی کودکان افزوده شده، از انجام جراحی برای صدها هزار بیمار مبتلا به گواتر جلوگیری به عمل آمده و در مجموع، حدود 24٬500 میلیارد ریال صرفه‌جویی در هزینه‌های بهداشتی و درمانی کشور حاصل شده است.
عزیزی با بیان اینکه مصرف نمک یُددار به‌تنهایی برای مادران باردار کافی نیست، افزود: زنان باید در دوران بارداری مکمل یُد دریافت کنند و میزان متوسط یُد در ادرار آن‌ها باید بیش از 100 باشد؛ در حالی که در سال 1402، در حدود 12 استان کشور این شاخص پایین‌تر از حد مطلوب بود. متأسفانه در سه‌ماهه اول بارداری، تنها اسیدفولیک به زنان داده می‌شود، در حالی که مصرف مکمل یُد نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. زنان باردار باید از پیش از بارداری تا پایان سه‌ماهه اول، حتماً از ترکیب اسیدفولیک و یُد استفاده کرده و بدین ترتیب به رشد جسمی و ذهنی بهتر جنین کمک کنند.
وی با اشاره به محل قرارگیری غده تیروئید در جلوی گردن گفت: این غده با وجود وزن اندک، از طریق ترشح هورمون‌هایی به درون خون که به سایر سلول‌های بدن منتقل می‌شوند، نقش اصلی در متابولیسم سلولی ایفا می‌کند. عملکرد سلول‌ها و تنظیم سوخت‌وساز بدن، وابسته به هورمون‌هایی است که از این غده ترشح می‌شوند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تأکید کرد: غده تیروئید برای فعالیت خود به «یُد» نیاز دارد و مهم‌ترین عارضه کمبود یُد، در نوزادان و شیرخواران بروز می‌کند، زیرا نقش این عنصر در تکامل عصبی بسیار حیاتی است.
دکتر عزیزی با بیان اینکه کمبود شدید یُد می‌تواند بر رشد جسمی و ذهنی جنین و نوزاد تأثیر بگذارد، افزود: ضریب هوشی کودکانی که دچار کمبود شدید یُد هستند، در سطح بسیار پایینی قرار دارد؛ به‌گونه‌ای که ممکن است حتی نتوانند به مدرسه بروند. جنین در هفته‌های ابتدایی، تنها تعداد اندکی سلول مغزی دارد که باید تا سن بلوغ به حدود 100 میلیارد سلول برسند. برای دستیابی به ضریب هوشی طبیعی، هورمون تیروئید ضروری است و سلول‌های تیروئید نیز برای عملکرد خود نیازمند یُد هستند.
رئیس پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم یادآور شد: از سال 1362، تحقیقات درباره کمبود یُد و گواتر در کشور توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و انستیتو تغذیه آغاز شد و مشخص گردید که گواتر شیوع بالایی در کشور دارد؛ به‌گونه‌ای که در شهریار، 74 درصد و در تهران، 88 درصد دختران به گواتر مبتلا بودند.
عزیزی ادامه داد: مطالعات مختلفی درباره گواتر و کمبود یُد در استان‌هایی همچون خراسان و فارس انجام شد که نشان داد کشور با چالش‌های جدیدی در زمینه کمبود یُد روبروست. همچنین، بروز گواتر در زنان و مردان بالای 50 سال بیشتر مشاهده شده است.
وی با اشاره به اینکه در دهه‌های گذشته جراحی یکی از روش‌های درمان گواتر بود، گفت: اعمال جراحی همواره با خطر و عوارض همراه است؛ از جمله احتمال آسیب به چهار غده پاراتیروئید و برداشت آن‌ها به دلیل اندازه کوچک‌شان. در نتیجه، حدود 2 تا 3 درصد از بیماران پس از جراحی دچار کم‌کاری پاراتیروئید می‌شدند که بیماری نامطلوبی است، چرا که با افت سطح کلسیم، بیمار با گرفتگی‌های عضلانی مواجه می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اقدامات پیشگیرانه در زمینه مقابله با کمبود شدید یُد را از جنبه‌های مختلفی چون ارتقای ضریب هوشی، کاهش شیوع گواتر و پیشگیری از عوارض آن، بسیار مهم دانست و گفت: کمیته کشوری کنترل بیماری‌های ناشی از کمبود یُد، در سال 1367 در وزارت بهداشت تشکیل شد و در سال 1368، نخستین بررسی ملی شیوع گواتر انجام گرفت.
وی با بیان اینکه تولید نمک یُددار از سال 1369 در کشور آغاز شد، افزود: از سال 1370 تا 1373، برنامه یُد‌رسانی در کشور ادغام شد و در سال 1373 قانون اجباری شدن مصرف نمک یُددار برای خانوارها به تصویب رسید. در نهایت، در سال 1382، ایران به‌عنوان نخستین کشور منطقه، به‌عنوان کشور عاری از کمبود یُد شناخته شد.
منبع : تسنیم
نظرات کاربران