رفلاکس ادراری

رفلاکس ادراری زمانی اتفاق می افتدکه ادرار از مثانه به حالب و گاهی کلیه برمی گردد و این مساله معمولاً به دلیل نقص مادرزادی دستگاه ادراری است.

کلیه ها با فیلتر طور مداوم مواد زائد خون ادرار تولید می کنند.

سپس ادرار تولید از طریق حالب با فشار کم به مثانه تخلیه می شود.

ادرار از طریق مجرای ادرار از بدن خارج می شود.

در مردان، مجرای ادراری در آلت تناسلی قرار دارد و در زنان به ناحیۀ فرج یا واژن ختم می شود.

علل رفلاکس ادراری

به طور معمول افراد دو حالب دارند که کلیۀ راست و چپ را به مثانه وصل می کنند.

در بسیاری از نقایص مادرزادی مثانه یا حالب، محل اتصال حالب به مثانه درگیر است.

ادرار در افراد سالم فقط یک راه دارد: از کلیه به مثانه؛ اما در صورت نقص محل اتصال، ادرار به سمت حالب و گاهی هم به سمت کلیه ها جریان پیدا می کند.

علاوه براین، مشکلات دیگری که جریان ادرار را مسدود می کند، به مثانه فشار می آورد و باعث رفلاکس ادرار می شود.

رفلاکس می تواند یک یا هر دو طرف را درگیر کند.

عوارض رفلاکس ادراری

عفونت مکرر دستگاه ادراری یکی از عوارض اصلی  رفلاکس ادراری است.

رفلاکس شدیدو عفونت های مکرر به تدریج به کلیه ها و حالب آسیب می رساند.

آسیب کلیه باعث افزایش فشار خون و گاهی نارسایی کلیه می شود.

علائم رفلاکس ادراری

رفلاکس ادراری به خودی خود علائمی ندارد ولی وقتی در کودکان باعث عفونت شود، علامت دار است.

تب، درد ناحیۀ شکم یا کمر، سوزش ادرار و پرادراری از جملۀ این علائم هستند.

تشخیص رفلاکس ادراری

سیستورتروگرافی تخلیه یا سیستوگرافی رادیونوکلئید

اگر عفونت ادراری در نوزادان یا کودکان به اندازه ای شدید باشد که باعث تب شود، پزشک به رفلاکس ادراری مشکوک می شود.

در بعضی از مواقع کودکان به این علت به پزشک مراجعه می کنند که خواهر یا برادرشان مبتلا به رفلاکس ادرار است.

در هر صورت، برای بررسی ناهنجاری ها از سونوگرافی استفاده می کنند. اگرنتایج سونوگرافی غیرعادی باشد یا عفونت ادراری بچه ادامه پیدا کند، احتمالاً پزشک آزمایش پیچیده تری به نام سیستورتروگرافی تخلیه ادرار را تجویز میکند.

در این روش کاتتری را از طریق مجرای ادرار به مثانه می فرستند؛ ماده کنتراست از کاتتر تزریق می شود و تصویربرداری با اشعۀ ایکس قبل و بعد از ادرار انجام می شود.

سیستوگرافی رادیونوکلئیدی شبیه سیستورتروگرافی تخلیه ادراری است فقط در این روش یک مادۀ رادیواکتیو داخل مثانه قرار می گیرد و تصاویر با اسکنر هسته ای بدست می آید

. در این آزمایش تخمدان ها یا بیضه کودک کم تر در معرض تشعشعات قرار می گیرد.

برای تشخیص رفلاکس ادراری می توان از هردوی این روش ها استفاده کرد.

تشخیص عفونت های ادراری با آزمایشات ادرار انجام می شود.  

درمان رفلاکس ادراری

• آنتی بیوتیک های پیشگیرانه
• جراحی

درمان رفلاکس ادراری به نقص مادرزادی خاص و شدت عوارض بستگی دارد.

وقتی کودکان علائم زیاد یا عارضه ای ندارند ، درمانی انجام نمی شود.

برای پیشگیری از عفونت و تب از آنتی بیوتیک ها استفاده می شود.

شاید بعضی از کودکان مبتلا به رفلاکس شدید برای رفع مشکل و اطمینان از تخلیۀ کامل ادرار نیاز به جراحی داشته باشند.