بای پولار نوعی بیماری روانی است که می‌تواند مشکلات و چالش‌های زیادی را در زندگی افراد ایجاد کند و حتی در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به بروز حرکات و رفتارهای غیرعادی شود. بایپولار که در زمان فارسی با عنوان اختلال دو قطبی رایج است از جمله بیماری‌های مزمن به شمار می‌رود و به طور مستقیم بر خلق‌وخو و رفتار افراد اثر می‌گذارد. این بیماری در DSM به خوبی توضیح داده شده است و متخصص اعصاب و روان بر اساس این علائم می‌تواند به درمان بیماری کمک کند.
اختلال دو قطبی چیست؟
این بیماری یک نوسان حالت‌های بیمار میان افسردگی و مانیا و یا شیدایی است. در واقع، بیمار در دوره‌های مختلف علائمی از افسردگی و یا مانیا را تجربه می‌کند. امروزه، اختلال دو قطبی به عنوان یک بیماری مزمن تشخیص داده شده است که شناسایی آن در مقایسه با بیماری‌های دیگر کمی دشوار است.
اختلال دو قطبی باعث می‌شود گاهی بیمار حالت‌های هیجانی داشته باشد و در برخی از موارد بیمار بسیار افسرده است. دکتر روانپزشک و دکتر اعصاب و روان باید در دوره‌های مختلف بیمار را ویزیت کند تا بتواند اختلال بای پولار را تشخیص دهد.
بیمار مبتلا به اختلال بای پولار در زمان افسردگی علائمی نظیر کاهش انرژی، احساس بی‌ارزشی، بی‌خوابی، اختلال در تمرکز و تمایل به خودکشی را تجربه می‌نماید و در زمان شیدایی نیز علائمی مانند احساس هیجانی بالا، افزایش انرژی، کم خوابی، رفتارهای خطرناک جنسی و هیجانی به وجود می‌آیند.
بهتر است بدانید اختلال بای پولار بر تمام جنسیت‌ها، سنین و گروه‌های اجتماعی تأثیر می‌گذارد. علت دقیق بروز این اختلال هنوز مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی، محیطی و عوامل شیمیایی مغزی ممکن است باعث بروز این بیماری شوند.
علائم بایپولار
علائم بای پولار بر اساس دو نوسان میان دو حالت اصلی آن، یعنی علائم افسردگی و علائم مانیا، به دو صورت بروز پیدا می‌کند. علائم حالت افسردگی این اختلال به شرح زیر است:
- افسردگی شدید و پایدار که ممکن است چند هفته تا ماه‌ها طول بکشد.
- احساس بی‌ارزشی، افت انگیزه و لذت در فعالیت‌های روزمره.
- کاهش انرژی و خستگی مداوم.
- اختلال در خواب و اشتها مانند بی‌خوابی یا خواب بیش از حد و افزایش یا کاهش شدید در اشتها.
- افکار منفی و خودکشی.
- کاهش تمرکز و قدرت تصمیم‌گیری.
- احساس خوابیدگی و بی‌حالی.
- افزایش وزن یا کاهش وزن بی‌ربط به رژیم غذایی و تمرینات.
علائم دوره مانیا بای پولار به صورت زیر هستند:
- احساس هیجان بالا.
- افزایش انرژی.
- افکار و ایده‌های هایپراکتیویته.
- نیاز به خواب و استراحت کمتر
- بروز الگوهای کم خوابی.
- رفتار بی‌انضباطی، بی‌قراری و عجولی.
- افزایش خوداعتمادی و خودپرستی.
- سخنرانی بی‌وقفه و سریع.
- مشکل در کنترل عواطف و تراز هیجانی.
- رفتار پرخاشگرانه و خطرجو.
اختلال بای پولار به صورت الگوهای نوسان‌دار میان این دو حالت مشخص می‌شود. تشخیص این اختلال ساده نیست و پزشک می‌تواند با ویزیت دوره‌ای بیمار، صحبت با اطرافیان بیمار و درخواست از بیمار برای ثبت احساسات خود در هر مرحله آن را تشخیص دهد.
درمان بای پولار
اختلال بایپولار (بیماری دوقطبی) یک اختلال روانی است که شامل تغییرات شدید در مزاج، سطح انرژی و فعالیت و الگوی خواب می‌شود. برای درمان این بیماری ترکیبی از دارو و برنامه‌های روان درمانی مورد توجه قرار می‌گیرند. برخی از درمان‌هایی که برای اختلال بای پولار پیشنهاد می‌شوند به شرح زیر هستند:
- استفاده از داروها: داروها اغلب به منظور کنترل و پیشگیری از تجدید حملات استفاده می‌شوند. لیتیوم، والپروات، کربامازپین، لاموتریژین، لوراسیدون از جمله داروهایی هستند که معمولاً توسط پزشکان تجویز می‌شوند.
- روش‌های روانشناختی: این روش‌ها برای کمک به مدیریت عوارض روانشناختی بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور مثال، رواندرمانی شناختی-رفتاری (CBT)، رواندرمانی تحلیلی روانشناختی (DBT) و رواندرمانی خانواده می‌تواند نمونه خوبی از این روش‌ها باشد.
- مدیریت استرس: کاهش استرس و مدیریت آن از اهمیت بالایی در درمان بیماری بای پولار برخوردار است. روش‌های مدیریت استرس مانند تمرینات تنفسی، مدیتیشن، یوگا، ورزش منظم، خواب کافی و تغذیه سالم در این فرآیند بسیار موثر هستند.
- حضور و مشارکت در گروه‌های حمایتی: حمایت خانواده و دوستان و مشارکت در گروه‌های حمایتی و مشاوره می‌تواند بهترین شرایط را برای افراد مبتلا به بیماری دوقطبی فراهم کند.
برای درمان بیماری بایپولار باید با یک تیم درمانی تخصصی که شامل پزشکان و متخصصان روانشناسی است، همکاری کنید. همچنین، پیشنهاد می‌شود که هرگونه درمان یا تغییر در درمان خود را با پزشک خود مشاوره کنید. این مسئله باعث می‌شود که پزشکان و روانشناسان بهتر شرایط شما را پیگیری کنند و همین امر می‌تواند به بهبود بیماری کمک نماید.
آیا اختلال دو قطبی به طور کامل درمان می‌شود؟
بهتر است بدانید اختلال دوقطبی درمان قطعی ندارد و افرادی که به این بیماری مبتلا هستند باید تا آخر عمر تحت نظر باشند. اما مسئله مهم این است که استفاده از روش‌های درمانی مناسب به افراد کمک می‌کند علائم این بیماری را کنترل نمایند؛ در نتیجه می‌توانند به زندگی عادی خود بازگردد. بهتر است بدانید اگر این اختلال درمان نشود آسیب‌های جدی به همراه دارد. به طور مثال، ممکن است فرد در دوره مانیا سکس‌های پرخطر را تجربه کند و به یک بیماری حاد و درمان‌ناپذیر جنسی مبتلا شود.
آیا اختلال دو قطبی ژنتیکی است؟
برخی از مطالعات نشان می‌دهند که اختلال دوقطبی تحت تأثیر عوامل ژنتیکی قرار دارد و می‌تواند از طریق ژن‌ها انتقال پیدا کند. اگر فردی در اقوام درجه یک شما به این اختلال دچار باشد، ممکن است شما نیز در خطر ابتلا به آن قرار داشته باشد. بنابراین، بهتر است این مسئله را مد نظر قرار دهید. البته باید بدانید هنوز ارتباط میان ژن‌ها و ابتلا به این اختلال به طور دقیق مشخص نشده است.
برای درمان اختلال بای پولار به کجا مراجعه کنیم؟
تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد اختلال بای پولار در اختیار شما قرار دهیم. بر اثر این اختلال، بیمار حالت‌هایی را در میان افسردگی و شیدایی تجربه می‌کند. تشخیص این بیماری کمی دشوار است و بیمار باید از روش‌های رواندرمانی و دارو درمانی برای کنترل این اختلال استفاده نماید. البته باید بدانید اختلال دوقطبی درمان قطعی ندارد و بیماران باید تا پایان عمر تحت نظر باشند. اگر به دنبال مرکز معتبری برای آشنایی با پزشکان و متخصصان اعصاب و روان و روانپزشکان هستید، می‌توانید به دکتر روانپزشک کرمان، دکتر روانپزشک کرج و یا دکتر روانپزشک بندرعباس مراجعه کنید.
نظرات کاربران