پسوریازیس ( علائم , نشانه ها , تشخیص , درمان ,اطلاعات آماری)

پسوریازیس چیست؟

پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی مزمن است که باعث رشد سریع سلولهای پوستی می شود و این سلول ها باعث پوسته پوسته شدن سطح پوست می شوند.

التهاب و قرمزی اطراف پوسته ها کاملا شایع است .

پوسته های پسوریازیس معمولی رنگی سفید – نقره ای دارند و به صورت ضایعه ضخیم و قرمز ظاهر می شوند . گاهی در نتیجه شکاف این تکه ها خونریزی ایجاد می شود.

پسوریازیس حاصل فرآیند تولید سریع پوست است .

معمولا سلول های پوستی در اعمالق پوست رشد کرده و به آرامی به سمت فوقانی پوست می آیند و در نهایت می افتند . چرخه زندگی عادی سلول های پوستی یک ماه طول می کشد .

در مبتلایان به پسوریازیس ، این فرایند ممکن است فقط در طی چند روز اتفاق افتد؛ به همین خاطر وقتی برای ریزش سلول های پوستی نیست ؛ لذا در نتیجه تولید بیش از حد سطح پوست پوسته پوسته می شود.

به طور معمول فلس ها روی مفاصل مانند آرنج  و زانو شکل می گیرند. البته ممکن است در هر نقطه ای از بدن ایجاد  شوند مانند :

• دست
• پا
• پوست سر
• گردن
• صورت

انواع نه چندان شایع پسوریازیس ناخن ها ، دهان و اطراف دستگاه تناسلی را درگیر می کنند .

براساس یکی از مطالعات انجام شده ، حدود 7.4 میلیون آمریکا مبتلا به پسوریازیس هستند. البته چندین عامل دیگر نیز احتمال ابتلا را افزایش می دهند و عبارتنداز :

• دیابت نوع 2
• بیماری التهابی روده
• بیماری قلبی
• آرتریت پسوریاتیک
• اضطراب
• افسردگی

انواع مختلف پسوریازیس

به طور کلی 5 نوع پسوریازیس وجود دارد :

پسوریازیس پلاکی

پسوریازیس پلاکی شایع ترین نوع پسوریازیس است .

براساس برآورد آکادمی درماتولوژی آمریکا (AAD) حدود 80% مبتلایان به پسوریازیس به نوع پلاکی دچارند .

پسوریازیس پلاکی به شکل ضایعه های ملتهب قرمز رنگی که قسمت هایی از پوست را می پوشاند ظاهر می شود . معمولا این ضایعه ها پوشش یا پلاک سفیدنقره ای دارند.

این پلاک ها در آرنج ، زانو و پوست سر مشهودند .

پسوریازیس خالدار

این نوع از بیماری در کودکان شایع است و در نتیجه آن لکه های کوچک صورتی رنگی در پوست بوجود می آید .

شایع ترین محل پسوریازیس خالدار تنه ، بازوها و پاهاست . این لکه ها به ندرت مانند پسوریازیس لکه ای ضخیم و بزرگ هستند .

پسوریازیس پوسچولار

پسوریازیس پوسچولار بیشتر در  بزرگسالان دیده می شود؛ جوش های سفید چرکی و التهاب و قرمزی بخش زیادی از پوست از علایم این بیماری است.

این نوع پسوریازیس معمولا در نواحی کوچک تری از بدن مانند دست و پاها اتفاق می افتد اما می تواند گسترش یابد .

پسوریازیس معکوس

پسوریازیس معکوس روی پوست نواحی روشن قرمز رنگ ، براق و ملتهب ایجاد می کند.

ضایعه ها در نواحی زیر بغل یا سینه ، کشاله ران و پوست اطراف ناحیه تناسلی رشد می کنند .

پسوریازیس اریترودرمیک

پسوریازیس اریترودرمیک یکی از انواع شدید وبسیار نادر پسوریازیس است که در آن به یکباره بخش های زیادی از بدن درگیر می شوند .

پوست تقریبا ظاهری آفتاب سوخته دارد .

ضایعات ایجاد شده به بخش های زیادی از پوست گسترش می یابند .

تب و بیماری شدید در مبتلایان به این نوع پسوریازیس غیرمعمول نیست به طوری که می تواند زندگی شخص را به خطر بیاندازد . بنابراین باید فورا به پزشک مراجعه شود .

در شکل های زیر انواع مختلف پسوریازیس را مشاهده می کنید .

علایم پسوریازیس چیست ؟

علایم پسوریازیس براساس نوع آن  در افراد مختلف متفاوت است.

نواحی درگیر در برخی افراد به کوچکی چند پوسته روی سر یا آرنج است و در برخی دیگر بخش زیادی از بدن را دربرمی گیرد .

شایع ترین علایم پسوریازیس پلاکی عبارتند از :

• فلس های پوستی قرمز رنگ ،برجسته و ملتهب
• ضایعه های سفید – نقره ای رنگ یا وجود پلاک روی فلس ها
• خشکی پوست که ممکن است با ترک خوردگی و خونریزی همراه باشد .
• احساس درد اطراف فلس ها
• احساس خارش و سوزش اطراف فلس ها
• ناخن های ضخیم و حفره دار
• درد و تورم مفاصل

افراد همه این علایم را تجربه نمی کنند .

بعضی از مردن در صورت ابتلا به انواع نه چندان شایع پسوریازیس ، علایم کاملا متفاوتی دارند .

اکثر مبتلایان چرخه علایم را طی می کنند .

ممکن است چند روز یا چند هفته علایم بیماری شدت یابد و سپس تمام علایم از بین رفته و تقریبا قابل مشاهده نباشد ؛ باز مجددا چند هفته بعد در صورت وخیم شدن شرایط بیماری ، علایم دوباره با شدت بیشتری ظاهر می شوند.

گاهی اوقات نیز علایم پسوریازیس به طور کامل از بین می روند.

زمانی که علایم فعالی از بیماری ندارید احتمالا در وضعیت بهبودی قرار دارید .

این به معنای عدم عود مجدد پسوریازیس نیست بلکه شما در حال حاضر بدون علامت هستید .

آیا پسوریازیس مسری است ؟

پسوریازیس مسری نیست و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود . لمس ضایعه پسوریاتیک یا شخص دیگر باعث ابتلای شما نخواهد شد .

چه عواملی باعث ایجاد پسوریازیس می شود ؟

پزشکان در مورد علت قطعی این بیماری اطلاعی ندارند ، با این حال به لطف دهه ها تحقیق و پژوهش ، به دو فاکتور مهم رسیده اند : ژنتیک و سیستم ایمنی .

سیستم ایمنی

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است  که در بدن به سلول های خودی حمله می کند .

در مورد پسوریازیس ، گلبولهای سفید موسوم به سلولهای T به اشتباه به سلولهای پوست حمله می کنند.

در بدن فرد سالم گلبول های سفید خون در حمله به باکتری های مهاجم و نابودسازی آن ها و مبارزه با عفونت نقش دارند اما گاهی حمله اشتباه باعث می شود فرایند تولید سلول های پوست از کنترل خارج شود و در نتیجه این تولید سریع ، سلول های پوستی جدید به سرعت رشد کرده ، به سطح پوست می رسند و در آن جا تجمع می یابند.

این امر باعث ایجاد پلاک های پسوریازیسی می شود . به دنبال حمله به سلول های پوست ، قسمت هایی از سطح پوست قرمز و ملتهب خواهد شد .

ژنتیک

برخی افراد ژن هایی را به ارث می برند که احتمال ابتلا به پسوریازیس را افزایش می دهد .

اگر یکی از اعضای خانواده شما به این بیماری مبتلاست ، بیش از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارید .

با این حال درصد کمی از  افراد به دلایل ژنتیکی به این بیماری مبتلا می شوند .

براساس اعلام بنیاد ملی پسوریازیس (NFP) تقریبا 2 یا 3 درصد مردم این بیماری را به ارث می برند.

تشخیص پسوریازیس

برای تشخیص این بیماری دو نوع آزمایش انجام می شود :

معاینه فیزیکی

اکثر پزشکان قادرند با یک معاینه فیزیکی ساده بیماری را تشخیص دهند.

علائم پسوریازیس به طور معمول قابل مشاهده اند و به سادگی از سایر بیماری های با علایم مشابه متمایز می گردد . در طی انجام معاینه حتما تمام موارد نگران کننده را با پزشک معالج درمیان بگذارید .

به علاوه درصورت ابتلای اعضای خانواده باید این موضوع را به پزشک اطلاع دهید .

بیوپسی

چنانچه علایم مشخص نباشد یا اگر پزشک بخواهد تشخیص قطعی بدهد ، ممکن است از بخش کوچکی از پوست شما نمونه گیری کند .

این روند را بیوپسی می نامند .

نمونه پوست برای بررسی تحت میکروسکوپ به آزمایشگاه ارسال می شود .

براساس نتایج آزمایش نوع پسوریازیس مشخص خواهد شد.

به علاوه شاید احتمال ابتلا به سایر اختلالات یا عفونت های احتمالی رد شود .

بیشتر بیوپسی ها در روز معاینه در مطب پزشک انجام می شوند . پزشک با استفاده از یک بی حسی موضعی نمونه گیری را انجام می دهد، سپس بیوپسی را برای آنالیز به آزمایشگاه می فرستند .

پس از آن باید به منظور تشخیص بیماری و ارائه راهکارهای درمانی  نتایج آزمایش را به پزشک نشان دهید .

استرس ، الکل و امثال اینها از جمله عوامل تشدیدکننده پسوریازیس هستند .

ممکن است محرک های خارجی دوره جدیدی از پسوریازیس را شروع کنند .

این محرک ها برای همه افراد یکسان نیست .به علاوه شاید به مرور زمان تغییر کنند.

 شایع ترین محرک های پسوریازیس عبارتند از :

استرس

استرس غیرعادی و بیش از حد پسوریازیس را تشدید می کند .

اگر یادبگیرید استرس خود را کاهش داده و مدیریت کنید به احتمال زیاد از تشدید علایم  بیماری جلوگیری خواهید نمود .

الکل

مصرف الکل احتمال تشدید پسوریازیس را افزایش می دهد .

اگر بیش از حد الکل مصرف می کنید در معرض ابتلا به این بیماری هستید .

کاهش مصرف الکل ایده هوشمندانه ای است که نه پوست بلکه سلامت عمومی شما را ارتقاء می بخشد . اگر نیاز به کمک دارید پزشک معالج می تواند در تهیه برنامه ترک مصرف الکل به شما کمک کند.

جراحت

تصادف ، برش یا خراشیدگی ممکن است سبب تسریع روند ابتلا شود. مصرف الکل ، واکسیناسیون و آفتاب سوختگی می تواند شیوع جدیدی را به همراه داشته باشد .

داروها

برخی داروها محرک پسوریازیس محسوب می شوند و عبارتنداز :

• لیتیوم
• داروهای ضد مالاریا
• داروهای فشارخون بالا

عفونت

پسوریازیس حداقل تا حدودی به خاطر حمله اشتباه سیستم ایمنی به سلول های سالم پوست ایجاد می شود .

چنانچه بیمارید یا درحال مبارزه با عفونت هستید ، سیستم ایمنی شما در برابر عفونت فعالیت شدیدی انجام می دهد و این خود می تواند آغازگر شیوع مجدد پسوریازیس باشد .

گلودرد استرپتوکوکی یکی از محرک های شایع پسوریازیس بشمار می رود .

گزینه های درمانی پسوریازیس

پسوریازیس درمانی ندارد بلکه هدف از درمان کاهش التهاب و ضایعات ، کاهش سرعت رشد سلول های پوست و از بین بردن پلاک هاست. درمان پسوریازیس در سه گروه رده بندی می شود :

درمان موضعی

کرم یا پمادهایی که مستقیما روی پوست قرار می گیرند می توانند در کاهش پسوریازیس خفیف تا متوسط موثرباشند .

درمان های  پسوریازیس موضعی شامل موارد زیر است:

• کورتیکواستروئیدهای موضعی
• رتینوئیدهای موضعی
• آنترالین
•  آنالوگ های ویتامین D
•  اسید سالیسیلیک
• مرطوب کننده

داروهای سیستمیک

ممکن است برای مبتلایان به پسوریازیس متوسط تا شدید یا کسانی که به سایر انواع درمان به خوبی پاسخ نداده اند ، داروهای خوراکی یا تزریقی تجویز شود .

بسیاری از این داروها عوارض جانبی بسیاری دارند و به همین خاطر معمولا دروه درمان با این داروها کوتاه است .

این داورها عبارتند از :

• متوترکسات
• سیکلوسپورین (Sandimmune)
• داروهای بیولوژیکی
• رتینوئیدها

نوردرمانی

در این روند درمانی از ماوراء بنفش (UV) یا نور طبیعی استفاده می کنند .

نور خورشید گلبول های سفید بیش فعال را که به سلول های سالم پوست حمله کرده و باعث رشد سریع سلول می شوند ، از بین می برد.  نور UVA و UVB هر دو در کاهش علائم پسوریازیس خفیف تا متوسط ​​موثرند.

اکثر مبتلایان به پسوریازیس متوسط ​​تا شدید از درمان ترکیبی بهره می گیرند .

در این نوع درمان برای  کاهش علایم بیماری از بیش از یک روند درمانی استفاده می شود. برخی از افراد در تمام عمر خود یک نوع درمان را بکار می برند اما گاهی اگر پوست به درمان پاسخ ندهد باید روش درمانی را تغییر داد .

درمان دارویی پسوریازیس

اگر پسوریازیس متوسط تا شدید دارید – یا چنانچه بدن به سایر درمان ها پاسخ نمی دهد – ممکن است پزشک یک داروی خوراکی یا تزریقی تجویز کند.

رایج ترین داروهای  خوراکی و تزریقی مصرفی برای درمان پسوریازیس عبارتند از:

داروهای بیولوژیکی

این دسته از داروها با تغییر سیستم ایمنی از تقابل میان سیستم ایمنی بدن و مسیرهای التهابی جلوگیری می کنند .

این گونه داروها تزریقی هستند و گاهی از طریق تزریق داخل وریدی (IV) مصرف می شوند.

رتینوئیدها

رتینوئیدها تولید سلول های پوست را کاهش می دهند .

پس از قطع مصرف آن ها احتممالا علایم بیماری بازمی گردد . ریزش مو و التهاب لب از جمله عوارض این داروها بشمار می رود .

زنان باردار یا کسانی که ممکن است طی سه سال آینده باردار شوند  به دلیل خطر نقایص احتمالی جنین ، نباید رتینوئید مصرف کنند.

سیکلوسپورین

سیکلوسپورین (Sandimmune) مانع از پاسخ سیستم ایمنی بدن شده و می تواند علایم پسوریازیس را کاهش دهد ؛ البته این بدان معناست که سیستم ایمنی شما ضعیف شده و ممکن است به سادگی بیمار شوید .

اثرات جانبی این دارو شامل مشکلات کلیوی و فشارخون بالاست .

متوترکسات

متوترکسات نیز مانند سیکلوسپورین سیستم ایمنی را سرکوب می کند.

مصرف  دوز پایین این دارو ثرات جانبی کم  تری را به همراه دارد اما می تواند در بلندمدت عواض جانبی جدی ایجاد کند ؛ آسیب کبدی و کاهش تولید گلبول های قرمز و سفیداز جمله این عوارض بشمار می آیند.

توصیه های رژیم غذایی برای افراد مبتلا به پسوریازیس

غذا نمی تواند پسوریازیس را درمان کند اما بهتر غذا خوردن و اصلاح رژیم غذایی علایم بیماری را کاهش می دهد . این تغییرات پنج گانه سبک زندگی به کاهش علایم پسوریازیس و کاهش احتمال عود مجدد کمک می کنند :

کاهش وزن

چنانچه اضافه وزن دارید ، با کاهش وزن از شدت بیماری بکاهید .

به علاوه با این کار درمان موثرتر خواهد بود . هنوز معلوم نیست که وزن و پسوریازیس چه ارتباطی دارند بنابراین حتی اگر علایم شما بدون تغییر باقی بماند ، کاهش وزن برای سلامت عمومی شما بسیار خوب است .

رژیم غذایی تضمین کننده سلامت قلب

کم تر از چربی های اشباع استفاه کنید . چربی اشباع در محصولات حیوانی مانند گوشت و لبنیات یافت می شود . مصرف پروتئین های حاوی اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی سالمون ، ساردین و میگو را افزایش دهید . گردو ، تخم کتان و سویا منابع گیاهی امگا 3 هستند .

از مصرف غذاهای تشدید کننده بیماری بپرهیزید .

پسوریازیس سبب ایجاد التهاب می شود . غذاهای خاصی نیز باعث التهاب می شوند و اجتناب از این غذاها می تواند علایم بیماری را بهبود بخشد . این مواد غذایی عبارتند از :

• گوشت قرمز
• شکر تصفیه شده
• غذاهای فرآوری شده
• محصولات لبنی

الکل کمتری بنوشید .

مصرف الکل ریسک تشدید علایم بیماری را افزایش می دهد .

مصرف الکل را کم کرده یا آن را کاملا ترک کنید . ارگ با مصرف الکل مشکل دارید ، پزشک می تواند در برنامه درمانی ترک مصرف الکل به شما کمک کند.

مصرف ویتامین ها را فراموش نکنید .

برخی پزشکان رژیم غنی از ویتامین را به مصرف قرص های ویتامین ترجیح می دهند. با این حال حتی کسانی که سالم ترین رژیم غذایی را رعایت می کنند برای دریافت مواد مغذی کافی به کمک احتیاج دارند .

از پزشک خود بخواهید در صورت لزوم مکمل های ویتامین را برای شما تجویز کند.

درباره گزینه های رژیم غذایی خود بیشتر بدانید.

زندگی با پسوریازیس

زندگی با پسوریازیس می تواند چالش برانگیز باشد ، اما با رویکرد صحیح می تواند از تشدید علایم جلوگیری نموده و زندگی سالم و موفقی را تجربه کنید . این سه زمینه به شما کمک می کند تا در کوتا مدت و بلند مدت با پسوریازیس مقابله نمایید .

رژیم غذایی

کاهش وزن و حفظ رژیم غذایی سالم در کاهش علایم پسوریازیس اثربسزایی دارد .

برای اینکار باید یک رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 ، غلات کامل و سبزیجات داشته باشید . به علاوه بایستی مصرف غذاهایی را  ه ممکن است التهاب شما را افزایش دهند محدود کنید.

این مواد غذایی شامل شکر تصفیه شده ، لبنیات و غذاهای فرآوری شده هستند.

شواهد موجود حاکی از این است که خوردن میوه و سبزیجات تیره رنگ می تواند علایم بیماری را تشدید کند.

گوجه فرنگی ، سیب زمینی سفید ، بادمجان ، غذاهای حاوی فلفل مثل فلفل دلمه ای و فلفل هندی ( نه فلفل سیاه) از جمله این مواردند.

استرس

استرس یکی از محرک های اصلی پسوریازیس محسوب می شود . یادگیری مدیریت و مقابله با استرس در کاهش علایم اثربسزایی دارد . برای کاهش استرس این موارد را  امتحان کنید:

• مدیتیشن یا مراقبه
• خاطره نویسی 
• یوگا
• نفس عمیق

سلامت عاطفی

مبتلایان به پسوریازیس به احتمال زیاد مشکلا ت عزت نفس و افسردگی را تجربه  خواهند کرد .

ممکن است هنگام بروز لکه های جدید ، اعتماد به نفس خود را از دست بدهید .احتمالا نمی توانید به راحتی در مورد اثرات پسوریازیس با اعضای خانواده صحبت کنید.  چرخه ثابت این بیماری می تواند بسیار ناامیدکننده باشد .

همه این مسائل عاطفی مشهودند مهم این است که منبع مدیریت این مسائل را بیابید . مثلا می توانید با یک متخصص بهداشت روان گفتگو کنید یا به گروهی از مبتلایان به این بیماری ملحق شوید .

پسوریازیس و آرتروز

طبق دستورالعمل های بالینی اخیر AAD و NPF ، بین 30 تا 33 درصد از مبتلایان به پسوریازیس به آرتروز پسوریاتیک دچار می شوند .

این نوع آرتروز با درد ، تورم و التهاب مفصل درگیر  همراه است و معمولا با آرتریت روماتوئید یا نقرس اشتباه گرفته می شود . وجود نواحی ملتهب و قرمز پوست همراه با پلاک وجه تمایز این نوع آرتروز است .

آرتریت پسوریاتیک بیماری مزمنی است و مانند پسوریازیس علایم آن ناپدید شده و مجددا ظاهر می شوند. این بیماری می تواند با علایم و مشکلات مداوم برای همیشه باقی بماند .

این حالت معمولا بر مفاصل انگشتان دست یا پا تاثیرمی گذارد . البته ممکن است کمر ، مچ دست ، زانو یا مچ پا را نیز درگیر کند.

 اکثر مبتلایان به آرترین پسوریاتیک ، پسوریازیس دارند ؛ با این حال مشکلات مفصلی بدون تشخیص پسوریازیس نیز محتمل هستند . ا

کثر افرادی که بدون ابتلا به پسوریازیس ، آرتریت دارند یکی از اعضای خانواده شان به این بیماری پوستی مبتلاست.

درمان آرتریت پسوریاتیک با کاهش علایم بیماری ، تسکین درد و بهبود حرکت مفاصل همراه است.

مانند پسوریازیس ، کاهش وزن ، حفظ رژیم غذایی سالم و پرهیز از محرک ها  به کاهش آرتریت پسوریازیس کمک می کند.

با تشخیص و درمان به موقع می توان از بروز عوارض شدید مانند آسیب مفاصل پیشگیری کرد .

آمار و ارقام موجود در مورد پسوریازیس

 حدود 7.4 میلیون نفر در ایالات متحده مبتلا به پسوریازیس هستند .

شیوع این بیماری در هر سنی اتفاق می افتد اما بیشتر تشخیص در سنین بزرگسالی است . به طور میانگین این بیماری بین 15 تا 35 سالگی آغاز می شود .

براساس آمار سازمان جهانی بهداشت (WHO) برخی مطالعات انجام شده نشان می دهد تقریبا 75 درصد موارد پسوریازیس قبل از 46 سالگی تشخیص داده می شود .

دوره اوج دوم تشخیص در اواخر 50 سالگی یا اوایل 60 سالگی رخ می دهد .

براساس WHO ، احتمال ابتلای زنان و مردان یکسان است و فراد سفید پوست به طور نامتناسبی تحت تأثیر قرار می گیرند. رنگین پوستان بخش کمی از مبتلایان به پسوریازیس را تشکیل می دهند.

سابقه خانوادگی با افزایش ریسک ابتلا همبستگی مثبتی دارد . هرچند بسیاری از مبتلایان به این بیماری به هیچ وجه سابقه خانوادگی ندارند و بعضی از افراد دارای سابقه خانوادگی دچار پسوریازیس نمی شوند .

 حدود یک سوم افراد مبتلا به پسوریازیس با آرتریت پسوریاتیک درگیر می شوند . به علاوه افراد مبتلا به پسوریازیس به احتمال زیاد شرایط زیر را تجربه خواهند کرد :

• دیابت نوع 2
• بیماری کلیوی
• بیماری قلبی
• فشارخون بالا

مطالعات نشان می دهد مواد پسوریازیس در حال حاضر شیوع بیشتری یافته اند هرچند در این زمینه داده های کافی وجود ندارند. مشخص نیست که علت این امر افزایش میزان ابتلای مردن به امراض پوستی است یا بهبود روند تشخیص بیماری !