بارداری خارج رحمی( علایم , علت , درمان , پیشگیری )

بارداری خارج رحمی چیست

از لقاح تا زایمان باید مراحل مختلفی برای بارداری در بدن زن صورت گیرد.

یکی از این مراحل زمان است که تخمک بارور شده برای اتصال به دیواره رحم حرکت می کند.

در مورد بارداری خارج رحمی تخمک بارور شده به رحم متصل نمی شود بلکه در عوض به لوله فالوپ، حفره شکمی یا دهانه رحم می چسبد.

اگرچه شاید آزمایش بارداری نشان دهد که زن حامله است تخمک بارورشده نمی تواند هیچ جایی به جز رحم رشد مناسبی داشته باشد.

براساس گزارش آکادمی پزشکان خانواده آمریکا(AAFP) ، حاملگی ها خارج رحمی از هر 50 حاملگی در یک مورد اتفاق می افتد(20 از 1000).

بارداری خارج رحمی درمان نشده می تواند یک فوریت پزشکی باشد.

درمان به موقع خطر ابتلا به عوارض احتمالی را کاهش داده و با افزایش احتمال بارداری های سالم در آینده سلامت فرد را تضمین می کند.

چه عواملی باعث بارداری خارج رحمی می شود

علت بارداری خارج رحم همیشه مشخص نیست. در بعضی موارد شرایط زیر با بارداری خارج رحمی ارتباط دارد:

• التهاب و اسکار لوله فالوپ ناشی از یبیماری قلبی، عفونت یا جراحی
• عوامل هورمونی
• ناهنجاری های ژنتیکی
• نقایص هنگام تولد
• بیماری هایی که شکل و وضعیت لوله های رحمی و اندام های تولیدمثلی را تحت تاثیر قرار می دهند.

شاید پزشک بتواند اطلاعات دقیق تری در مورد وضعیت شما در اختیارتان قرار دهد.

چه کسانی در معرض بارداری خارج رحمی هستند

تمام زنانی که فعالیت جنسی دارند در معرض بارداری خارج رحمی هستند.

ریسک فاکتورها در شرایط زیر افزایش می یابد:

• سن مادر 35 سال یا بالاتر
• سابقه جراحی لگن، جراحی شکم یا سقط جنین مکرر
• سابقه بیماری التهابی لگن(PID)
• سابقه آندومتریوز
• بارداری علیرغم بودن لوله ها یا استفاده از دستگاه داخل رحمی(IUD)
• استعمال دخانیات
• بارداری با کمک دارو یا روش های درمان ناباروری
• سابقه بارداری خارج رحمی
• سابقه بیماری های مقاربتی(STD) مانند سوزاک یا کلامیدیا
• ابتلا به ناهنجاری های ساختاری در لوله فالوپ که حرکت تخمک را سخت می کند.

چنانچه هر یک از ریسک فاکتورهای زیر را دارید حتما با پزشک صحبت کنید. به منظور به حداقل رساندن خطرات بارداری خارج رحمی در آینده می توانید از متخصص باروری کمک بگیرید.

علائم بارداری خارج رحمی

تهوع و درد پستان از جمله علائم شایع بارداری خارج رحمی و بارداری معمولی است.

در ادامه به شایع ترین علائم بارداری خارج رحمی اشاره می کنیم که می تواند نشان دهنده یک فوریت پزشکی باشد:

• امواج تیز درد در ناحیه شکم، لگن، شانه و گردن
• درد شدیدی که در یک طرف شکم ایجاد شود.
• لکه بینی یا خونریزی واژینال خفیف تا شدید
• سرگیجه و غش
• فشار مقعدی

اگر می دانید بارداری خارج رحمی دارید یا در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق باید با پزشک خود تماس بگیرید یا فورا به دنبال درمان باشید.

تشخیص بارداری خارج رحمی

چنانچه مشکوک به بارداری خارج رحمی هستید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

بارداری خارج رحمی با معاینه جسمانی قابل تشخیص نیست اما پزشک برای احتیاط این کار را انجام می دهد.

در مرحله بعدی از سونوگرافی ترنس واژینال برای تشخیص کمک می گیرند.

در این روش وسیله خاصی مانند گرز درون واژن قرار می گیرد تا پزشک بتواند هرگونه کیسه حاملگی را در رحم ببیند.

ممکن است پزشک برای تعیین میزان hCGو پروژسترون آزمایش خون تجویز کند.

این هورمون ها در دوران حاملگی در بدن زنان ترشح می شود.

اگر میزان این هورمون ها طی چند روز کاهش یافته یا ثابت بماند و در سونوگرافی کیسه بارداری دیده نشود ، احتمالا بارداری از نوع خارج رحمی است.

اگر علائم شدیدی مانند درد یا خونریزی دارید، شاید زمان کافی برای تکمیل همه این مراحل را نداشته باشید.

در موارد شدید با پارگی لوله فالوپ خونریزی داخلی شدیدی به وجود می آید.

در این حال پزشک برای درمان فوری عمل جراحی اورژانسی را تجویز می نکند.

درمان بارداری خارج رحمی

بارداری خارج رحمی برای مادر بی خطر نیست .

به علاوه جنین نمی تواند رشد کند.

باید در اسرع وقت جنین برداشته شود تا سلامت و قابلیت باروری مادر مورد تهدید قرار نگیرد.

روش های درمانی بر حسب محل بارداری خارج رحمی و میزان پیشرفت آن متفاوتند.

درمان دارویی

ممکن است پزشک تصمیم بگیرد عوارض فوری برای مادر ایجاد نمی شود؛ در این مورد پزشک چندین دارو تجویز می کند که مانع ترکیدن توده خارج رحمی می شود.

متوتروکسات(روماتروکس) یکی از این داروهاست.

متوترکسات دارویی است که رشد سلول هایی را که  مانند سلول های توده خارج رحمی به سرعت تقسیم می شوند متوقف می سازد.

در صورت تجویز این دارو به صورت تزریقی مصرف خواهد شد.

برای اطمینان از کارایی دارو باید به طور منظم آزمایش خون بدهید.

در صورت موثر بودن علائمی شبیه سقط جنین دیده می شود که عبارتند از:

• گرفتگی
• خونریزی
• دفع بافت

بعد از دفع جنین به ندرت نیازی به جراحی بیشتر است.

متوترکسات برخلاف جراحی آسیبی به لوله فالوپ وارد نمی کند اما با این حال بعد از مصرف این دارو تا چند ماه نمی توانید باردار شوید.

جراحی

بسیاری از جراحان برداشتن جنین و ترمیم آسیب داخلی را پیشنهاد می کنند.

به این روش لاپاراتومی می گویند..

پزشک دوربین کوچکی را با یک برش جزئی وارد می کند.

سپس جنین را برداشته و هرگونه آسیب وارده به لوله فالوپ را ترمیم می کند.

اگر جراحی ناموفق باشد جراح ممکن است لاپاراتومی را این بار با یک برش بزرگ تر تکرار کند.

اگر لوله فالوپ آسیب دیده باشد احتمالا پزشک حین جراحی آن را نیز برمی دارد.

مراقبت در منزل

پزشک در مورد مراقبت از محل برش بعد از جراحی دستورات خاصی را ارائه می کند.

بایستی محل برش تمیز و خشک نگه داشته شود. روزانه محل برش را از نظر علائم عفونت که در ادامه به آن اشاره می کنیم، بررسی نمایید:

• خونریزی که متوقف نمی شود.
• خونریزی بیش از حد
• ترشحات بدبو
• افزایش دمای محل برش
• قرمزی
• تورم

شاید بعد از جراحی کمی خونریزی واژینال و لخته های کوچک داشته باشید که گاهی تا 6 ماه بعد از عمل نیز ادامه دارد.

سایر اقدامات خودمراقبتی شامل موارد زیر است:

• اجسام سنگین تر از 5کیلوگرم را بلند نکنید.
• برای پیشگیری از یبوست مایعات فراوان بنوشید.
• استراحت لگن که منظور از آن پرهیز از رابطه جنسی، استفاده از تامپون یا دوش گرفتن است.
• هفته اول بعد از جراحی حتی الامکان استراحت کنید و فعالیت را به هفته های بعد موکول نمایید.

در صورت افزایش درد یا مشاهده مورد غیرعادی به پزشک اطلاع دهید.

پیشگیری

پیش بینی و پیشگیری در هر شرایطی امکانپذیر نیست.

شاید بتوانید با حفظ سلامت بهداشت باروری ریسک فاکتورهای احتمالی را کاهش دهید.

از شریک جنسی خود بخواهید در حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده کند و تعداد شرکای جنسی تان را محدود کنید.

با این کار احتمال ابتلا به بیماری های مقاربتی کاهش می یابد زیرا برخی از این بیماری ها باعث PID می شوند یعنی بیماری که التهاب لوله های رحمی را در پی دارد.

به طور منظم با پزشک خود ملاقات کنید و معاینات منظم زنانه و غربالگری STD را انجام دهید.

انجام اقداماتی برای ارتقاء سلامت شخصی مانند ترک سیگار نیز در این زمینه اهمیت بسزایی دارد.

چشم انداز بلند مدت بارداری خارج رحمی چیست

چشم انداز درازمدت بعد از بارداری خارج رحمی به این بستگی دارد که آیا آسیب بدنی ایجاد شده یا نه.

بیشتر مبتلایان به بارداری خارج رحمی بارداری های سالمی دارند.

اگر هر دو لوله فالوپ هنوز سالم باشند یا فقط فرد فقط یک لوله داشته باشد، تخمک می تواند به طور طبیعی باردار شود.

با این وجود اگر شما از قبل دچار مشکلات تناسلی باشید ممکن است باروری آتی شما تحت تاثیر قرار گرفته و بیشتر در معرض بارداری خارج رحمی باشید.

به خصوص این موضوع در مواردی اتفاق می افتد که مشکل مذکور قبلا منجر به بارداری خارج رحمی شده باشد.

این احتمال وجود دارد که جراحی باعث جراحت لوله های رحمی شده و بارداری خارج رحمی در آینده اتفاق افتد.

اگر برداشتن یک یا هر دو لوله ضروری است در مورد درمان های احتمالی باروری با پزشک خود مشورت کنید.

برای مثال می توان از لقاح آزمایشگاهی استفاده کرد که شامل کاشت تخمک بارور شده در رحم است.

از دست دادن جنین هر چقدر هم در ماه های اولیه رخ دهد می تواند ویرانگر باشد.

می توانید از پزشک در مورد وجود گروه های حمایتی در نزدیکی محل زندگی خود اطلاعات کسب کنید.

با استراحت، مصرف غذاهای سالم و ورزش تا حد امکان از خودتان مراقبت کنید.

برای سوگواری به خودتان وقت بدهید.

به یاد داشته باشید که بسیای از زنان بارداری و نوزادان سالمی دارند.

وقتی آماده بودید در مورد روش های تضمین باداری سالم با پزشک صحبت کنید.