ساخت مینای مصنوعی با دوام‌تر از مینای طبیعی خود دندان

باشگاه خبرنگاران جوان – دانشمندان موفق به ساخت مینای مصنوعی شده اند که سخت‌تر و با دوام‌تر از مینای طبیعی خود دندان است.

مینای دندان، پوشش بیرونی سخت دندان، سخت‌ترین ماده در بندن انسان به حساب می‌آید. تولید این ماده به شکل مصنوعی کاری بسیار دشوار است. در گذشته‌ها دندانپزشکان ، دندان‌های آسیب دیده و پوسیده را با مواد مختلفی از «موم زنبور عسل» گرفته تا ترکیب‌های جیوه ترمیم می‌کردند. اما حال آن‌ها ممکن است یک گزینه مصنوعی داشته باشند که شباهت بیشتری به مینای واقعی داشته باشد.

گروهی از «مهندسان شیمی» و «مهندسان سازه» مواد جدیدی را اختراع کرده اند که دارای خواص بنیادین مینای دندان است. این ماده اختراع شده قوی و تا حدودی دارای خاصیت کشسانی است. بر اساس پژوهشی که در مجله «ساینس» (Science) به چاپ رسیده، این ماده اختراع شده چند کاره می‌تواند به شکلی بالقوه برای تقویت استخوان‌های شکسته، ساخت ضربان ساز‌های مصنوعی و حتی فراتر از جایگزینی برای مینای دندان، این ماده می‌تواند مسأله پر کردن دندان‌ها را به سطح «دندان‌های هوشمند» برساند.

باید توجه داشت که مینای طبیعی دندان وظیفه دشواری در حفاظت از دندان‌ها بر عهده دارد و پیوسته به وسیله باکتری‌ها، غذا‌های اسیدی و حتی صحبت کردن تحت فشار قرار می‌گیرد و در طول زمان دچار فرسودگی می‌شود.

«نیکلاس کوتوف» (Nicholas Kotov) مهندس شیمی در دانشگاه میشیگان و از افرادی که در این پژوهش مشارکت داشتند، در این باره می‌گوید: شما ۶۰ سال و یا حتی بیشتر، شماری دندان را با خود دارید؛ بنابراین فشار مکانیکی و شیمیایی بسیار زیادی وجود دارد. بر خلاف استخوانها، مینای دندان قابل بازتولید توسط بدن انسان نیست.

حال مشکل تولید مینای دندان در ترکیب سختی و انعطاف پذیری آن نهفته است که تولید آن را مشکل می‌کند. نیکلاس کوتوف می‌گوید: راز تک بودن مینا در ساختار آن نهفته است که از میلیون‌ها میله فسفات کلیسیم که فقط از طریق میکروسکوپ الکترونی قابل مشاهده هستند، تشکیل شده است.

حال محققان در پژوهش خود، مواد جدید شان را به شکل دندان درآوردند و سپس آزمایش کردند تا متوجه شوند آیا در اثر فشار و گرمای شدید تَرَک خواهد خورد یا خیر. آن‌ها در نهایت دریافتند مینای مصنوعی قادر است نیروی بیشتری را به نسبت نوع مینای طبیعی تحمل می کند.

با این حال، پیش از آنکه این ماده بتواند در دندانپزشکی‌ها مورد استفاده قرار گیرد، بایستی مواد آن از لحاظ قیمتی نیز مقرون به صرفه شده و قابلیت تولید در حجم انبوه را داشته باشد؛ همچنانکه بایستی از لحاظ ایمنی و بالینی نیز مورد آزمایش قرار گیرد. با این حال این محققان امیدوارند تا چند سال آینده بتوان از این مینا در دندانپزشکی‌ها برای دندان افراد استفاده کرد.

منبع: ماهنامه «ساینتیفیک امریکن»