تعداد بیماران مراکز MMT ثابت است/ تعرفه پزشکان این مراکز باید اصلاح شود

دکتر فاطمه خوشنویسان در گفت و گو با خبرنگار اداره کل روابط عمومی با  اشاره به این که ابتدای هر سال مبحث تعیین تعرفه خدمات پزشکی موضوع اصلی گفتمان محافل درمانی است، اظهار کرد: برای تعیین نرخ هر خدمتی، محاسبه قیمت تمام شده آن خدمت (که مبنای محاسبه «قیمت واقعی خدمت » است) عامل تعیین کننده‌ بوده که این مهم به صراحت در ماده 1 بند 8 قانون بیمه همگانی خدمات درمانی با این توضیح آمده است:” قیمت واقعی خدمات عبارت است از قیمت تمام شده خدمات به اضافه سود سرمایه”.

وی افزود: با توجه به اقتصاد جاری جامعه ، محاسبه عدد قیمت واقعی خدمات درمانی در ابتدای سال با پائیز همان سال و نیز با انتهای سال تفاوت چشمگیری خواهد داشت اما تعرفه تعیین شده در طی تمام  سال بدون تغییر باقی می‌ماند!

 وی ادامه داد: واقعیت جاری در جریانات اقتصادی جامعه، دقت اندازه گیری در تعیین درصد تورم را به شدت کاهش می دهد ،اما به ناچار لحاظ کردن درصدی تقریبی از تورم قابل پیش بینی ، در محاسبه قیمت واقعی خدمات پزشکی ضروری است.

عضو هیات مدیره کانون درمانگران اعتیاد کشور با  اشاره به این که بسیاری از خدمات حوزه سلامت وابسته به ابزار و وسایلی هستند که رشد قیمت آنها از الگوی غالب افزایش قیمت اجناس عمومی تبعیت نمی‌کند، تصریح کرد: در این میان سهم اندک سازمان نظام پزشکی به عنوان نماینده صنف در تصمیم سازی برای تعرفه‌ها حداقلی بوده و در کمال تعجب نقش بیمه ها در تعیین تعرفه به عنوان گیرنده خدمت بسیار زیاد است و متاسفانه این تناقض تا به حال بازنگری و اصلاح  نشده است.

خوشنویسان خاطرنشان کرد: در سیستم فعلی، تعرفه های خدمات تشخیصی و درمانی بر اساس قیمت‌های واقعی و نرخ سرانه حق بیمه درمانی به پیشنهادِ سازمان برنامه و بودجه ، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و تایید شورای عالی ، توسط هیئت وزیران به تصویب می‌رسد که این روند موجب اعمال «سیاست انقباضی» در تعیین تعرفه های خدمات پزشکی است .

نایب رئیس  نظام پزشکی تهران بزرگ با بیان این که نتیجه این عدم تناسب در  رشد عمومی قیمت ها و تعرفه ها ، کاهش توان اقتصادی اکثریت جامعه درمانی کشور است ؛ تصریح کرد: با توجه به امکان اشتغال این قشر تحصیل کرده و کارآمد در سایر کشورها و غیرقابل مقایسه بودن دستمزد حتی در کشورهای منطقه و همسایه با کشور خودمان، جذابیت روز افزونی برای مهاجرت پزشکان و مشاغل وابسته به حوزه سلامت و درمان فراهم شده است  و به این ترتیب سیاست انقباضی در تعیین تعرفه ها نه تنها به صرف جامعه نبوده ، بلکه با «افزایش آمار مهاجرت نیروهای متخصص درمانی » که برای پرورش آن ها کشور متحمل هزینه های فراوانی شده است؛ زیان واضحی متوجه ملت و نیازمندان به خدمات درمانی خواهد شد.

وی ادامه داد: راهکاری که به اجبار و به واسطه عدم تناسب رشد تعرفه ها با وضعیت اقتصادی موجود از سوی گروه های مختلف فعال در حوزه سلامت و درمان می تواند اتخاذ شود، تعیین تعرفه های توافقی در هر گروه و تبعیت از آن است که ضمن ایجاد فضای آشفته و غیر قابل کنترل، موجب بی اعتباری تعرفه های مصوب می شود که به نظر می رسد زمان «بازاندیشی به روند تعیین تعرفه ها » و اصلاح و بازبینی آن بر اساس تمهیدات قانونی فرا رسیده باشد.

** مراکز MMT با مشکلات عدیده ای مواجه هستند

عضو هیات مدیره کانون درمانگران اعتیاد کشور با اشاره به این که بیماران اعتیاد در واقع بیمار ویژه محسوب می شوند؛ گفت: وابستگی تخریب گرانه به مواد مخدر ، عدم اعتماد به درمان و درمانگر و اختلال در نظم پذیری از جمله مشکلاتی است که مددجویان درمان سوءمصرف مواد با آن مواجه هستند و همین مراجعه منظم بیماران به مرکز درمان سوء مصرف مواد از اصلی ترین معضلات درمانگران است.

وی در بیان مشکلاتی که درمانگران اعتیاد با آن دست به گریبان هستند، اذعان کرد:متاسفانه حتی برای برخی مسئولین رده بالای درمان این سوال مطرح است که چرا تریاک را از دست بیمار می گیریم و متادون به او می دهیم ؟؟این چه نوع درمانی است؟ چرا آمار ترکِ کامل کم است ؟!هر کس که کوچکترین آشنایی با مقوله اعتیاد دارد ،می‌داند که مصرف مواد مخدر روندی افزاینده دارد به این معنی که بیمار از مصرف پراکنده به مصرف هفته‌ای یکبار و سپس به هفته‌ای چند نوبت و در انتها به کل هفته می رسد و از کمی تریاک به نیم گرم و از نیم گرم به یک ،دو ،سه و چندین گرم می رسد ؛ وقتی بیمار به مراکز mmt مراجعه می کند، درمانگر این روند را متوقف می نماید یعنی مقداری دارو که پاسخگوی وضعیت فعلی بیمار باشد، تجویز شده و بیمار روی این مقدار ثابت می ماند و به تدریج همراه با جلسات مشاوره ای و درمانی کاهش مصرف شروع می‌شود.

 خوشنویسان اضافه  کرد: بیماری که قرار بود به سرعت به قعر مشکلات ناشی از اعتیاد سقوط کند، در یک سطحی متوقف شده و درمانگر تلاش می‌کند او را به وضعیت نرمال برگرداند که این امر یعنی توقف یا کاهش آسیب به همسر ،فرزندان و والدین بیمار، یعنی کاهش هزینه‌های اجتماعی، آسیب در محیط کارو  بیماری‌های منتقله از سرنگ های مشترک و غیره.

وی با بیان این که ترک کامل خواسته‌ای ایده آل  و غایت آرزوی هر درمانگری است، اظهار کرد: اما در نظر داشته باشیم کاهش آسیب هدفی واقعی‌تر، موثرتر و در دسترس‌تر است که فوایدبسیاری را متوجه جامعه می‌ کند و فضای اجتماع پر از اطلاعات غلطی است که راجع به فواید تریاک و اثرات درمانی آن نقل می شود و لذا چرخه منفی جامعه شایعات زیادی را در خصوص خطرات مصرف متادون مطرح می کند .

وی اذعان کرد: نگرانی مصرف‌کنندگان از افشای مشخصاتی که در یک سامانه ( آیداتیس ) ثبت خواهد شد بسیار زیاد بوده و بر خلاف باور عمومی، اکثر مصرف کنندگان مواد مخدر صاحب شغل و اعتبار اجتماعی مناسبی هستند و در بسیاری از موارد حتی اعضای خانواده از ابتلاء آنان بی‌خبرند و فرد مصرف کننده مواد مخدر نگران مطلع شدن خانواده و اجتماع از وضعیت خود است.

 عضو هیات مدیره کانون درمانگران اعتیاد کشور با بیان این که سال‌ها سابقه و تلاش موثر صورت گرفته تا بیماران  به مراکز اعتماد کنند، گفت: هنوز هم بسیاری از مصرف کنندگان باقی ماندن بر مصرف مواد مخدر و تهیه آن از پارک ،خیابان ،قهوه خانه ویامصرف متادون بدون نظارت پزشک و تهیه آن از طریق عطاری ها را به ورود برای درمان در مراکز mmt ترجیح می دهند و علت آن نیز ترس از افشای راز و از بین رفتن اعتبار و آبرویشان است.

** تضعیف فعالیت مراکز MMT ، تهدیدی برای بیماران است

خوشنویسان با بیان این که در مقوله تعیین تعرفه با روش Fee for service ( دریافت هزینه به ازای خدمت ) از آن‌جا که بیماران در ماه های اول درمان هزینه زیادی را متحمل می شوند، شرایط خروج آن‌ها از درمان و حتی عدم اشتیاق ورود مراجعانِ جدید فراهم می شود؛ اظهارکرد: اگر طول درمان با لغزش و عود همراه باشد، بیمار باید درمان را از ابتدا شروع کند که این امر هزینه‌ها را به شدت افزایش داده و باعث عدم تمایل بیمار به تداوم درمان خواهد شد، از طرفی این آشفتگی در احتساب هزینه ها نظارت را نیز دچار اشکال نموده و با توجه به خصوصیات طرح شده‌ی بیماران سوء مصرف کننده مواد ؛احتمال بی‌اعتمادی، ریزش از درمان و عدم جذب به شدت افزایش می یابد و این به نفع چرخه منفی اجتماع بوده و در نهایت موجب افزایش آسیب های اجتماعی می شود.

وی در بیان خطاهای محاسبه ای که باید از آن در روش Fee for service ( دریافت هزینه به ازای خدمت ) اجتناب شود؛ اذعان کرد: به عنوان نمونه وقتی برای پزشک مطب یا درمانگاه تعیین تعرفه می شود ، محاسبه این که میانگین زمان استاندارد یک ویزیت چند دقیقه است و در طی یک ساعت چند ویزیت صورت می گیرد و پزشک در طول روز چند ویزیت انجام داده و به طور متوسط چند روز در ماه فعالیت درمانی دارد ؛ همه این آیتم ها سبب می شوند که به عددی برای تعرفه دست یابند اما در مورد پزشکان مراکز mmt تعداد بیماران ثابت است( چیزی حدود ۱۸۰ بیمار ثابت در ماه )، و مبلغ تعرفه پزشکان دیگر نمی تواند برای پزشک mmt مورد استفاده قرار گیرد.

وی با تاکید بر این که درتصمیمات غیرکارشناسانه ای که  مبتنی بر اصل آزمون و خطا گرفته می شود ، طیفِ بیماران آسیب پذیر اعتیاد بیشتر دچار بحران می شوند؛ بیان کرد: این بحران چند بعد دارد از جمله  آسیبی که به خود بیمار وارد می‌شود و متعاقب آن آسیب هایی متوجه خانواده آن ها شده و قطعا انعکاس به جامعه خواهد داشت.

وی با اشاره به بیمارانی که غالباً با زمینه مشکلات روحی و روانی به اعتیاد کشانده شده‌اند و با زحمت فراوان طی سال‌های متمادی برای آن ها اعتماد سازی و راغب شدن برای درمان با مصاحبه های انگیزشی و جلسات روانشناسی صورت گرفته است؛یادآور شد: در حال حاضر مراکز mmt به عنوان اصلی ترین کانون درمان اعتیاد شناخته می شوند و هرگونه تصمیمی که موجب ضعیف شدن فعالیت این مراکز شود، تهدیدی برای بیماران است ،آن هم در حالی که هیچ جایگزینی برای این امر خطیر وجود ندارد.

منبع : سایت نظام پزشکی کل کشور