به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، 13 دی‌ماه، یادآور یکی از غم‌انگیزترین و خشم‌آلودترین روزهای تاریخ معاصر ایران است؛ روزی که شهید حاج قاسم سلیمانی، قهرمان ملی و فرمانده‌ای که امنیت منطقه را تضمین کرده بود، در اقدامی تروریستی به دست نیروهای آمریکایی به شهادت رسید. این جنایت، موجی از اندوه و خشم را در دل مردم ایران و آزادی‌خواهان جهان برانگیخت. جامعه ایرانی، با اتحاد بی‌نظیر خود، در مراسم تشییع شهید سلیمانی، وفاداری و ارادت خالصانه‌شان را نشان دادند و پیام دادند که خون این سردار مقاومت بی‌پاسخ نخواهد ماند.
دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران نیز در پاسخ به این مطالبه ملی و بین‌المللی، با جدیت وارد میدان شد و پیگیری حقوقی و قضایی این ترور ناجوانمردانه را آغاز کرد.
از همان روزهای ابتدایی، دیدارها و مذاکراتی میان مقامات قضایی ایران و عراق انجام شد تا مسیر شکایت از عاملان این جنایت، به‌ویژه دولت وقت ایالات متحده و شخص رییس جمهور وقت آن کشور، هموار شود. این پیگیری‌ها با تأکید بر اصول حقوق بین‌الملل و در راستای حفظ عدالت و جلوگیری از تکرار چنین جنایاتی صورت گرفته است.
امروز، پرونده حقوقی و قضایی ترور شهید سلیمانی، همچنان در محافل بین‌المللی مطرح است و اراده دستگاه قضایی بر آن است که تا روشن شدن حقیقت و مجازات عاملان، این مسیر را ادامه دهد. خون شهید سلیمانی، چراغی است که راه مقاومت و ایستادگی را روشن نگه خواهد داشت.
اقدامات قضای در پرونده ترور شهید سلیمانی
پرونده ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین پرونده‌های قضایی جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر به شمار می‌آید. این پرونده، به دلیل ابعاد گسترده ملی و بین‌المللی آن، از حساسیت ویژه‌ای برخوردار است و نمادی از تلاش ایران برای اجرای عدالت در مقابل اقدامات غیرقانونی قدرت‌های جهانی محسوب می‌شود.
این پرونده تنها به بررسی اقدامات جنایتکارانه دولت آمریکا در ترور شهید سلیمانی محدود نمی‌شود، بلکه ابعاد مختلفی را در بر می‌گیرد که شامل نقض حاکمیت عراق، تخلفات آشکار حقوق بین‌الملل، و جنبه‌های انسانی و سیاسی این اقدام تروریستی است. اقداماتی که همواره با واکنش شدید افکار عمومی در ایران و جهان همراه بوده و خواستار برخورد قانونی و قاطع با عاملان و آمران این جنایت شده است.
دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر اصول حقوق بین‌الملل و همراهی با دستگاه قضایی عراق، گام‌های مؤثری در راستای تنظیم و پیگیری این پرونده برداشته است. از جمله این اقدامات، برگزاری جلسات مشترک با مقامات قضایی عراق برای هماهنگی در جمع‌آوری مستندات، تنظیم شکایات رسمی در مراجع بین‌المللی، و تلاش برای استفاده از ظرفیت سازمان‌های حقوق بشری و مجامع بین‌المللی برای حمایت از این پرونده بوده است.
ابعاد حقوقی این پرونده به‌گونه‌ای است که می‌تواند به ایجاد یک رویه قضایی جدید در برخورد با اقدامات تروریستی توسط دولت‌ها منجر شود. همچنین، تلاش دستگاه قضایی ایران در پیگیری این پرونده نشان‌دهنده عزم جدی کشور برای مقابله با بی‌عدالتی‌های بین‌المللی و تضمین حقوق ملت‌ها در برابر تجاوز قدرت‌های بزرگ است.
پرونده ترور شهید سلیمانی، علاوه بر اهمیت حقوقی، به عنوان نمادی از ایستادگی و مقاومت در برابر ظلم جهانی مطرح است و پیگیری آن، وظیفه‌ای ملی و بین‌المللی برای پاسداشت خون این شهید بزرگوار و تمام شهدای راه مقاومت است.
زمینه‌های قضایی پرونده
شهید سپهبد قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در تاریخ 13 دی 1398، در سفری رسمی و به دعوت دولت عراق، به همراه ابومهدی المهندس، معاون حشدالشعبی عراق و جمعی از همراهانش، در اقدامی تروریستی توسط پهپادهای آمریکایی در نزدیکی فرودگاه بغداد به شهادت رسید. این ترور، که به دستور مستقیم رییس جمهور وقت آمریکا، دونالد ترامپ، انجام شد، موجی از خشم و اعتراض را در ایران و منطقه برانگیخت و از نظر حقوق بین‌الملل به‌عنوان یکی از جنایات بارز نقض قوانین شناخته می‌شود.
اقدام مذکور، مصداق آشکار نقض اصول بنیادین منشور سازمان ملل متحد و تجاوز به حاکمیت ملی عراق بود. بر اساس قواعد حقوق بین‌الملل، انجام عملیات نظامی در خاک یک کشور مستقل بدون موافقت آن کشور، تجاوز به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی محسوب می‌شود. همچنین، ترور یک مقام رسمی در جریان مأموریت دیپلماتیک، جنایتی است که به صراحت با اصول حقوق بشری و منشور سازمان ملل در تعارض است.
این اقدام غیرقانونی، علاوه بر تحمیل هزینه‌های انسانی و سیاسی، سابقه‌ای خطرناک در نقض قوانین بین‌المللی ایجاد کرد که می‌تواند امنیت و ثبات جهانی را به خطر بیندازد. از این‌رو، پیگیری حقوقی و قضایی این پرونده، وظیفه‌ای خطیر برای دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران و جامعه بین‌المللی به‌شمار می‌رود تا از تکرار چنین جنایاتی جلوگیری شود و عاملان این ترور به عدالت سپرده شوند.
اقدامات اولیه قضایی
پس از ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی، قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران با هماهنگی دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی، به سرعت گام‌های عملیاتی و حقوقی را برای پیگیری این جنایت آغاز کرد. در نخستین اقدام، دادستان کل کشور با تشکیل پرونده‌ای ویژه، بررسی این حادثه را به‌عنوان یکی از اولویت‌های قضایی در دستور کار قرار داد.
این اقدامات شامل جمع‌آوری شواهد و مستندات مرتبط با حادثه، از جمله اطلاعات دقیق درباره نحوه حمله پهپادی، مستندسازی اظهارات شاهدان عینی، و تحلیل فنی حمله بود. همچنین، گزارش‌های حقوقی جامع برای تبیین جنبه‌های غیرقانونی این اقدام تهیه شد تا در مجامع قضایی و حقوقی داخلی و بین‌المللی ارائه شود.
علاوه بر این، تیم‌های حقوقی و قضایی برای مستندسازی کامل این پرونده، به بررسی اسناد مرتبط با دخالت مستقیم مقامات وقت ایالات متحده، از جمله دستور رسمی رئیس‌جمهور وقت این کشور، دونالد ترامپ، پرداختند. هدف از این تلاش‌ها، اثبات جنایت جنگی و نقض قوانین بین‌المللی از سوی آمریکا و پیگیری حقوقی در مراجع ذی‌ربط بود.
این اقدامات، که با جدیت و حساسیت ویژه‌ای دنبال می‌شوند، بیانگر عزم جمهوری اسلامی ایران برای اجرای عدالت و مقابله با تجاوزات غیرقانونی در عرصه بین‌المللی است. همچنین، پیگیری این پرونده به‌عنوان یک مطالبه ملی و بین‌المللی، اهمیت تلاش‌های هماهنگ میان دستگاه‌های داخلی و همکاری با کشورهای همسو در مقابله با تروریسم دولتی را دوچندان کرده است.
تشکیل کمیته مشترک ایران و عراق
یکی از گام‌های اساسی و تأثیرگذار قوه قضاییه در پیگیری پرونده ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی، تشکیل کمیته مشترک قضایی میان ایران و عراق بود. این کمیته با هدف تقویت هماهنگی‌های حقوقی و اطلاعاتی بین دو کشور، زمینه‌ساز تبادل اطلاعات و بررسی اسناد مرتبط با این جنایت تروریستی شد.
تشکیل این کمیته، نشان‌دهنده عزم جدی دو کشور برای روشن‌سازی ابعاد مختلف این جنایت و شناسایی عوامل مستقیم و غیرمستقیم آن بود. جلسات این کمیته در چندین نوبت و با حضور مقامات قضایی و امنیتی ایران و عراق برگزار شد و در هر مرحله، ابعاد جدیدی از جنبه‌های حقوقی، امنیتی و سیاسی پرونده مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
طرفین ضمن تأکید بر اهمیت استمرار همکاری‌ها، بر ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت‌های قانونی و قضایی دو کشور برای ارائه شکایت رسمی علیه عاملان و آمران این جنایت در مراجع بین‌المللی تأکید کردند.
این کمیته همچنین اسناد و اطلاعات به‌دست‌آمده را به منظور تهیه گزارش‌های مشترک و تدوین پرونده‌های جامع، مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داد. اقدامات این کمیته، علاوه بر تقویت پیگیری‌های حقوقی، نشان‌دهنده اتحاد و هماهنگی دو کشور در مقابله با تروریسم دولتی و احقاق حقوق ملت‌های ایران و عراق است.
شناسایی متهمان
قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران با همکاری نزدیک نهادهای امنیتی و اطلاعاتی، توانست هویت تعدادی از عوامل دخیل در ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی را شناسایی کند. در صدر این افراد، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، به عنوان آمر اصلی این جنایت تروریستی قرار دارد.
همچنین، مقامات بلندپایه نظامی و سیاسی دیگر ایالات متحده، از جمله مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مارک اسپر، وزیر دفاع وقت، و فرماندهان ارشد سنتکام (فرماندهی مرکزی ایالات متحده)، به عنوان دیگر متهمان کلیدی این پرونده معرفی شدند.
قوه قضاییه ایران در راستای احقاق حقوق ملی و بین‌المللی، اقدام به صدور احکام جلب برای تعدادی از این متهمان کرد و این احکام را از طریق اینترپل برای پیگیری بین‌المللی ارسال کرد. این اقدامات قضایی، بخشی از تلاش‌های گسترده ایران برای محاکمه و مجازات آمران و عاملان این جنایت در سطح جهانی است و نمادی از تعهد دستگاه قضایی به عدالت و مبارزه با تروریسم دولتی به شمار می‌آید.
پیگیری این پرونده در مجامع بین‌المللی، علاوه بر درخواست محاکمه رسمی متهمان، فرصتی است تا ایران ابعاد مختلف این جنایت و نقض آشکار حقوق بین‌الملل را به جامعه جهانی یادآوری کند.
تلاش برای پیگیری بین‌المللی
از منظر حقوق بین‌الملل، جمهوری اسلامی ایران مجموعه‌ای از تلاش‌های گسترده را برای طرح موضوع ترور شهید قاسم سلیمانی در مجامع بین‌المللی به کار گرفت. وزارت امور خارجه ایران، در هماهنگی با قوه قضاییه، این پرونده را به شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین دادگاه بین‌المللی کیفری ارجاع داد.
در این مسیر، ایران با استناد به اصول منشور سازمان ملل و قواعد حقوق بین‌الملل، بر غیرقانونی بودن این اقدام تأکید کرد و خواستار پاسخگویی دولت آمریکا به این جنایت شد. استفاده از ظرفیت‌های حقوقی موجود در نهادهای بین‌المللی از جمله تأکیدات مهم ایران در این پرونده بود.
این تلاش‌ها در راستای بازخواست عاملان این ترور و تثبیت حق حاکمیت ملی ایران صورت گرفت. جمهوری اسلامی ایران، با اتکا به استدلال‌های حقوقی و مستندات مرتبط، کوشید تا جامعه بین‌المللی را نسبت به ابعاد گسترده این اقدام تروریستی آگاه کند و دولت آمریکا را به‌عنوان آمر این جنایت، ملزم به پذیرش مسئولیت و پیامدهای آن سازد.
نقش مستندات و گزارش‌ها
در ادامه پیگیری‌های حقوقی و قضایی، قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران با تهیه و ارائه مستندات متعدد، ابعاد مختلف این جنایت را به‌طور جامع مورد بررسی قرار داد. این مستندات شامل گزارش‌های فنی، شهادت شاهدان عینی، و تحلیل‌های دقیق حقوقی بود که در آن‌ها نقض آشکار اصول حقوق بشردوستانه بین‌المللی توسط دولت آمریکا مورد تأکید قرار گرفته بود.
قوه قضاییه همچنین تلاش کرد از ظرفیت‌های جامعه حقوقی بین‌المللی بهره بگیرد و از شهادت کارشناسان مستقل حقوق بین‌الملل برای مستندسازی این پرونده استفاده کند. در این راستا، نهادهای غیردولتی حقوق بشری نیز دعوت شدند تا با ارائه دیدگاه‌ها و تحلیل‌های خود، به تقویت مستندات و استدلال‌های حقوقی کمک کنند.
این اقدامات نشان‌دهنده عزم جدی ایران برای طرح این جنایت در محافل حقوقی و افکار عمومی بین‌المللی بود و تأکیدی بر اهمیت پاسخگویی دولت آمریکا و جلوگیری از تکرار چنین اقداماتی در سطح جهانی داشت.
چالش‌های موجود
در ادامه پیگیری‌های حقوقی و قضایی، قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران با تهیه و ارائه مستندات متعدد، ابعاد مختلف این جنایت را به‌طور جامع مورد بررسی قرار داد. این مستندات شامل گزارش‌های فنی، شهادت شاهدان عینی، و تحلیل‌های دقیق حقوقی بود که در آن‌ها نقض آشکار اصول حقوق بشردوستانه بین‌المللی توسط دولت آمریکا مورد تأکید قرار گرفته بود.
قوه قضاییه همچنین تلاش کرد از ظرفیت‌های جامعه حقوقی بین‌المللی بهره بگیرد و از شهادت کارشناسان مستقل حقوق بین‌الملل برای مستندسازی این پرونده استفاده کند. در این راستا، نهادهای غیردولتی حقوق بشری نیز دعوت شدند تا با ارائه دیدگاه‌ها و تحلیل‌های خود، به تقویت مستندات و استدلال‌های حقوقی کمک کنند.
این اقدامات نشان‌دهنده عزم جدی ایران برای طرح این جنایت در محافل حقوقی و افکار عمومی بین‌المللی بود و تأکیدی بر اهمیت پاسخگویی دولت آمریکا و جلوگیری از تکرار چنین اقداماتی در سطح جهانی داشت.
آخرین جزییات دادگاه رسیدگی به پرونده ترور شهید سلمیانی
اصغر جهانگیر؛ سخنگوی قوه قضاییه سه‌شنبه 11 دی‌ماه جاری در نشست خبری خود به تشریح آخرین وضعیت اقدامات حقوقی قضایی در پیگیری پرونده شهید سلیمانی گفت: پرونده کیفری شهید سلیمانی پس از صدور کیفرخواست، به شعبه اول دادگاه کیفری یک استان تهران ارجاع شد و از شهریور سال جاری جلسات دادگاه برگزار شد.
وی با بیان اینکه چهارمین جلسه دادگاه در تاریخ 9 دی ماه سال جاری برگزار شد، گفت: در جلسات گذشته دادگاه موضوع اتهامی مشارکت در تامین مالی تروریسم و گروه‌های تروریستی، مشارکت در برهم زدن امنیت کشور و ترور دولتی منجر به شهادت سردار سلیمانی و همراهان ایشان که توسط دولت تروریستی آمریکا صورت گرفته است، با بررسی عدله اثباتی، پرونده در دستور کار قرار گرفته است.
جهانگیر اضافه کرد: این پرونده به عنوان یک پرونده ملی رسیدگی می‌شود و ما محق به رسیدگی به جنایات ارتکابی توسط عوامل تروریستی هستیم و قول می‌دهیم این پرونده را با قاطعیت پیگیری کنیم.
اهمیت پرونده برای ایران
پرونده ترور شهید سلیمانی، به دلیل شخصیت برجسته این شهید و نقش وی در مبارزه با تروریسم، از اهمیت ویژه‌ای برای جمهوری اسلامی ایران برخوردار است. شهید سلیمانی نماد مقاومت در برابر تروریسم دولتی و گروه‌های افراطی بود و پیگیری حقوقی این پرونده، علاوه بر اهمیت ملی، پیام روشنی به جامعه بین‌المللی در خصوص مقابله با اقدامات غیرقانونی و غیرانسانی دارد.
پیگیری پرونده ترور شهید قاسم سلیمانی، آزمونی بزرگ برای نظام قضایی ایران و تعهد این کشور به اجرای عدالت در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی است. با وجود چالش‌های موجود، قوه قضاییه ایران با بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌های حقوقی و سیاسی، تلاش دارد تا این جنایت بی‌پاسخ نماند و عاملان آن در هر سطحی که باشند، به دست عدالت سپرده شوند. این تلاش‌ها نشان‌دهنده عزم جمهوری اسلامی ایران برای دفاع از حقوق ملت خود و مقابله با تروریسم دولتی است.
منبع : تسنیم
نظرات کاربران