0

نقص سپتوم دهلیزی(ASD)

نقص سپتوم دهلیزی(ASD) حفره ای است که در دیواره بین دو دهلیز ایجاد شده است. این یک بیماری مادرزادی است.

گاهی نقص های کوچک به صورت تصادفی پیدا می شوند و هیچ وقت مشکلی بوجود نمی آورند. بعضی از نقایص کوچک سپتوم دهلیزی در دوران نوزادی یا کودکی بسته می شوند.

این سوراخ مقدار خونی که در ریه ها جریان دارد را افزایش می دهد. نقص بزرگ و طولانی مد سپتوم دهلیزی میتواند قلب و ریه ها را هم درگیر کند. شاید برای ترمیم نقایص سپتوم دهلیزی و پیشگیری از عوارض نیاز به جراحی داشته باشیم.

علائم

خیلی از بچه هایی که با نقایص سپتوم دهلیزی به دنیا می آیند هیچ علائمی ندارند. علائم و نشانه ها می تواند در بزرگسالی شروع شودو

علائم و نشانه های نقص سپتوم دهلیزی عبارتند از:

  • تنگی نفس بخصوص هنگام ورزش کردن
  • خستگی
  • ورم پاها، کف پا یا شکم
  • تپش قلب یا یک لحظه نزدن قلب
  • سکته
  • سوفل قلبی، صدای صفیری که با گوشی طبی شنیده می شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر خودتان یا فرزندتان این علائم را داشتید به پزشک مراجعه کنید:

  • تنگی نفس
  • خستگی سریع به خصوص بعد از فعالیت
  • تورم پاها ، کف پا یا شکم
  • تپش قلب یا یک لحظه نزدن قلب

طرز کار قلب سالم

قلب از 4 حفره ، دو حفره در سمت راست و دو حفره چپ تشکیل شده است. برای پمپاژ خون به کل بدن،  قلب از سمت راست و چپ خود برای کارهای متفاوتی استفاده می کند.

سمت راست قلب خون را به ریه ها می فرستند. در ریه ها، خون اکسیژن گیری کرده و بعد به سمت چپ قلب برمی گردد. سپس سمت چپ قلب خون غنی از اکسیژن را از طریق آئورت به کل بدن می فرستد.

علت ایجاد نقایص قلبی

پزشکان می دانند نقص های مادرزادی قلب از خطاهای اولیه در رشد قلب نشات می گیرند اما هیچ دلیل مشخصی برای آن وجود ندارد. ژنتیک و عوامل محیطی در این زمینه موثرند.

نحوه عملکرد قلب با نقص دیواره بین دهلیزی

نقص بزرگ سپتوم دهلیزی می تواند باعث شود خون خیلی زیادی به ریه ها وارد شده و سمت راست قلب دچار پرکاری شود. در صورت عدم درمان ، در نهایت سمت راست قلب بزرگ و ضعیف می شود. به علاوه فشار خون داخل ریوی افزایش یافته و منجر به هایپرتانسیون ریوی می شود. انواع دیگری از نقایص سپتوم دهلیزی وجود دارد که در ادامه به چند مورد اشاره می کنیم:

  • سکوندوم: شایع ترین نوع ASD است و وسط دیواره بین دهلیزها(سپتوم دهلیزی) اتفاق می افتد.
  • پریموم: این نقص در قسمت پایینی سپتوم دهلیزی اتفاق می افتد و شاید با مشکلات قلبی مادرزادی همراه باشد.
  • سینوس وریدی: این نقص نادر معمولاً در بخش فوقانی سپتوم دهلیزی رخ می دهد و اغلب به دیگر بیماری های مادرزادی مربوط می شود.
  • سینوس کرونری: در این نقص نادر، بخشی از دیواره بین سینوس کرونری، که بخشی از سیستم وریدی قلب است ،و دهلیز چپ وجود ندارد.

ریسک فاکتورها

مشخص نیست که نقایص سپتوم دهلیزی به چه دلیل اتفاق می افتند اما به نظر می رسد بعضی نقایص قلبی مادرزادی ارثی هستند و به دلیل بیماریهای ژنتیکی مثل سندرم داون ایجاد می شوند. اگر  شما یا فرزندتان نقص قلبی دارید، مشاور ژنتیک می تواند احتمال ابتلای فرزندان بعدی تان به این بیماری را تخمین بزند.

بعضی از شرایط دوران بارداری که ریسک تولد نوزاد مبتلا به نقص قلبی را افزایش می دهند عبارتند از:

  • عفونت سرخجه: ابتلا به سرخجه یا سرخک آلمانی در چند ماه اول بارداری ریسک نارسایی قلبی جنین را افزایش می دهد.
  • مصرف مواد مخدر، الکل یا تنباکو یا قرار گیری در معرض بعضی مواد خاص. مصرف مواد مخدر الکل، تنباکو یا بعضی مواد مثل کوکائین در دورات بارداری به جنین در حال رشد آسیب می رساند.
  • دیابت یا لوپوس. دیابت یا لوپوس با افزایش احتمال داشتن نوزادی با نارسایی قلبی ارتباط دارد.

عوارض

یک نقص کوچک در سپتوم دهلیزی شاید هرگز مشکلی ایجاد نکند. اغلب این نقایص در دوران نوزادی بسته می شوند.

نقص های بزرگتر مشکلات جدی را ایجاد می کنند که برای مثال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • نارسایی سمت راست قلب
  • اختلالات ریتم قلبی یا آریتمی
  • افزایش خطر سکته
  • کوتاه شدن عمر

عوارض جدی نه چندان شایع عبارتند از:

  • افزایش فشار خون ریوی. اگر یک نقص بزرگ سپتوم دهلیزی درمان نشده باقی بماند، افزایش جریان خون ریه باعث افزایش فشار خون شریان های ریوی می شود(فشار خون ریوی) .
  • سندرم آیزنمنگر: افزایش فشار خون ریوی می تواند باعث آسیب دائمی ریه شود. این عارضه که سندرم آیزنمنگر نامیده می شود معمولاً در عرض چند سال ایجاد شده و به طور غیرعادی در مبتلایان به نقایص بزرگ سپتوم دهلیزی اتفاق می افتد.

درمان در پیشگیری و مدیریت خیلی از این عوارض موثر است.

نقص سپتوم دهلیزی و بارداری

بیشتر زنان مبتلا به نقص سپتوم دهلیزی می توانند بدون تجربه مشکلات مربوط به این نقص بارداری خودشان را پشت سر بگذارند. با این حال داشتن یک نقص بزرگ تر یا عوارضی مثل نارسایی قلبی، آریتمی یا فشار خون ریوی ریسم ابتلا به عوارض دوران بارداری را افزایش می دهد.

پزشکان به زنان مبتلا به این سندرم قویاً توصیه می کنند که باردار نشوند چون ممکن است جانشان به خطر بیفتد.

ریسک ابتلا به بیماری قلبی مادرزادی برای فرزندانی که والدین آن ها نارسایی قلبی مادرزادی دارند بیشتر است. هرکسی که نقص قلبی مادرزادی دارد، چه درمان شده باشد چه نشده باشد، باید قبل از بارداری با پزشک مشورت کند. شاید پزشک توصیه کند که جراحی ترمیمی قبل از بارداری انجام شود.

پیشگیری

در بیشتر موارد نقایص سپتوم دهلیزی قابل پیشگیری نیستند. اگر قصد بارداری دارید به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مراجعه کنید. این ویزیت شامل موارد زیر است:

  • انجام آزمایش ایمنی در برابر سرخجه. اگر ایمن نیستید، از پزشک در مورد واکسینه شدن بپرسید.
  • بررسی شرایط فعلی سلامتی و داروهای مصرفی: باید در طول بارداری بعضی از شرایط بهداشتی خاص را تحت نظر داشته باشید. به علاوه شاید پزشک تنظیم یا قطع بعضی داروهای خاص را قبل از بارداری توصیه کند.
  • بررسی سابقه پزشکی خانوادگی: اگر سابقه نقایص قلبی خانوادگی یا دیگر اختلالات ژنتیکی دارید برای تعیین خطرات احتمالی با یک مشاور ژنتیک صحبت کنید.

تشخیص

شنیدن سوفل قلبی در زمان معاینه باعث می شود پزشک به نقص سپتوم دهلیزی یا یک نارسایی قلبی دیگر شک کند. احتمالاً پزشک برای بررسی نقص قلبی مشکوک آزمایشات زیر را تجویز می کند:

  • اکوکاردیوگرافی: این پرکاربردترین آزمایش تشخیص نقص سپتوم دهلیزی است. برای ایجاد یک تصویر ویدئویی از قلب از امواج رادیویی استفاده می کنند. به علاوه پزشک می تواند با این روش حفره های قلب شما را ببیند و قدرت پمپاژ آن ها را بسنجد.

در این تست دریچه های قلبی را بررسی می کنند و دنبال علائم و نشانه های نقایص قلبی می گردند. به علاوه پزشکان از این تست برای ارزیابی وضعیت بیمار و تعیین برنامه درمانی استفاده می کنند.

  • پرتونگاری قفسه سینه. پزشک با این آزمایش وضعیت قلب و ریه ها را می بیند. اشعه ایکس می تواند بیماری هایی به جز نقص قلبی را شناسایی کند که علائم و نشانه های شما را توضیح می دهند.
  • الکتروکاردیوگرام(ECG). این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب را ثبت کرده و مشکلات ریتم قلبی را شناسایی می کند.
  • کاتتریزاسیون قلبی. یک لوله نازک انعطاف پذیر به نام کاتتر از یکی از عروق خونی کشاله ران یا بازو وارد شده و به سمت قلب هدایت می شود. این روش در تشخیص نقایص قلی مادرزادی، بررس ی نحوه پمپاژ قلب، بررسی عملکرد دریچه های قلب و اندازه گیری فشار خون ریوی موثر است.

با این حال همیشه برای تشخیص نقص سپتوم دهلیزی به این آزمایش نیاز نداریم. ممکن است پزشک از تکنیک کاتتریزاسیون برای ترمیم نقایص قلبی هم استفاده کند.

  • MRI. در این روش با استفاده از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی، تصاویری سه بعدی از قلب و سایر بافت ها و اندام های بدن تهیه می کنند. اگر اکوکاردیوگرافی نتواند به طور قطعی نقص سپتوم دهلیزی یا بیماری های مرتبط را شناسایی کند، MRI انجام می شود.
  • سی تی اسکن. در سی تی اسکن با استفاده از اشعه ایکس تصویر دقیقی از قلب ایجاد می شود.  در صورتی که اکوکاردیوگرافی برای تشخیص قطعی نقص سپتوم دهلیزی کافی نباشد، می توان از این روش برای تشخیص نقص سپتوم دهلیزی و نقایص  قلبی مادرزادی استفاده کرد.

درمان

خیلی از نقایص سپتوم دهلیزی در طول دوران کودکی  خود به خود بسته می شوند؛ بعضی از نقایص سپتوم دهلیزی کوچک هم نیازی به درمان ندارند ولی در نهایت خیلی از این نقایص پایدار باید جراحی شوند.

برای اطلاعات بیشتر در مورد درمان نقص سپتوم دهلیزی میتوانید به وبسایت دکتر یونس قادری متخصص قلب و عروق مراجعه کنید

بخوانید  احیای قلبی ریوی

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *